
Kiedy zaczynają się wyrzynać pierwsze ząbki, najczęściej rozpoczyna się dość trudny okres dla malucha. Poprzez ząbkowanie rozumiemy wyrzynanie się zębów mlecznych, które jest procesem trwającym kilka miesięcy, od wieku niemowlęcego po okres poniemowlęcy. Długotrwały proces erupcji zęba polega na przesunięciu się ząbka z miejsca rozwoju, które znajduje się w kości, do funkcjonalnej pozycji w jamie ustnej.
Jak wygląda ząbkowanie u niemowląt?
Wyrzynanie się zębów u niemowląt to w istocie złożony i pełen dynamiki proces, który siłą rzeczy powoduje wiele zmian w obrębie jamy ustnej.
Ząbkowanie u niemowląt dzieli się na 3 cykle:
- przederupcyjny, czyli wewnątrz kostny, który ma miejsce przed pojawieniem się ząbka w jamie ustnej,
- przedfunkcyjny zachodzący w okolicach błony śluzowej, ma miejsce w chwili, gdy ząbek jest wyczuwalny przez błonę śluzową,
- funkcjonalny, po ukazaniu się zęba w jamie ustnej.
Chociaż istnieje schemat określający kolejność i czas wyrzynania się zębów, należy pamiętać, że na tenże proces wpływają różne czynniki, począwszy od paragenetycznych i genetycznych po środowiskowe. Co więcej, ząbkowanie u niemowląt nie ma tendencji ciągłej, a więc następuje etapowo. Dzięki tym przerwom nowy ząbek może odpowiednio się umiejscowić, a ozębna i dziąsło właściwie dopasować. Szacunkowy czas, jaki jest potrzebny zębowi od chwili wyczuwania go w dziąśle, do ukazania się w jamie ustnej wynosi zazwyczaj 2 miesiące, jednak może on być także krótszy.
Etapy wyrzynania się zębów u niemowląt
Zazwyczaj ząbkowanie u niemowląt rozpoczyna się pomiędzy 4 a 8 miesiącem życia. Jako pierwsze pokazują się zęby sieczne przyśrodkowe w żuchwie. Jako górną granicę pojawienia się pierwszego ząbka przyjmuje się maksymalnie 10 miesiąc życia.
Ostatecznie maluch powinien posiadać już pełen garnitur zębów mlecznych po skończeniu 31 miesiąca życia. Jako ostatnie pojawiają się drugie zęby trzonowe. Istotny jest także czas, jaki powinien upłynąć od momentu uwidocznienia się pierwszego zęba do pojawienia się ostatniego i oscyluje on w granicach 17,5 do 25 miesięcy.
W stomatologii dziecięcej zwraca się szczególną uwagę na rozwój uzębienia i klasyfikuje się go na tzw. grupy ząbkowania. To szalenie istotna informacja, na podstawie której można dostrzec różnego rodzaju nieprawidłowości w rozwoju.
Okresy ząbkowania dzielą się na:
- ząbkowanie przedwczesne, do których należą zęby wrodzone i noworodkowe,
- wczesne, które ma miejsce pomiędzy 2 a 4 miesiącem życia,
- ząbkowanie o czasie, prawidłowe, rozpoczynające się pomiędzy 5 a 8 miesiącem życia,
- opóźnione, rozpoczynające się pomiędzy 9 a 12 miesiącem życia,
- późne, po 12 miesiącu życia.
Obserwacja dziecka i kontrolowanie procesu wyrzynania zębów jest istotna w kontekście ogólnorozwojowym, dlatego nie wolno jej bagatelizować.
Nieprzyjemne ząbkowanie u dzieci — objawy i dolegliwości
Zazwyczaj ząbkowanie jest trudnym czasem dla dziecka. Towarzyszy mu dyskomfort, pieczenie i ból. Rzadko zdarza się, by maluch przeszedł ten okres niezauważalnie. Dla około 30% dzieci wyrzynaniu ząbków towarzyszą także dolegliwości ogólnoustrojowe tj. podwyższona temperatura, biegunka lub zaparcia.
Najczęstszymi objawami ząbkowania, które powodują różnego rodzaju dolegliwości, są:
- nadmierne ślinienie się,
- niepokój i zaburzenia snu,
- dolegliwości bólowe,
- obniżone łaknienie i brak apetytu powodujący czasem spadek wagi,
- stan podgorączkowy lub gorączka do 38 st. C,
- biegunka, wymioty, zaparcia,
- kaszel, wodnisty i przeźroczysty katar,
- zmiany skórne tj. zaczerwienienie i wysypka.
Maluch, który zaczyna ząbkować, nie potrafi poradzić sobie z nadmierną aktywnością gruczołów ślinowych. To całkowicie normalne i naturalne. Ponadto pojawia się świąd i ból w jamie ustnej. Dzieci, chcąc sobie ulżyć, wkładają do buzi rączki oraz twarde przedmioty. Obecność bólu dzieci manifestują płaczem i dużym rozdrażnieniem.
Wyrzynanie się zębów u niemowląt może być związane także z miejscowym zapaleniem dziąseł, które uwidocznia się jako zaczerwienienie i obrzęk. Zdecydowanie rzadziej spotyka się zropienie mieszka zębowego czy zapalenie kości. Jeśli w buzi dziecka pojawia się zasinienie, wymaga ono pilnej obserwacji. W przypadku, w którym od momentu jego pojawienia się minęło więcej niż 6 tygodni, a ząbek nadal się nie pojawił, konieczna jest interwencja chirurgiczna.
Codzienne sposoby na ząbkowanie u niemowląt
Rozdrażnienie spowodowane ząbkowaniem wymaga złagodzenia nieprzyjemnych objawów. Na rynku dostępne jest szeroka gama różnych środków, zarówno tych farmakologicznych, jak i niefarmakologicznych. Sięganie po farmaceutyki powinno być jednak ostatecznością. Wpierw należy zastosować domowe i przyjazne organizmowi malucha metody.
Wymieniając skuteczne sposoby na ząbkowanie u dzieci, należy postawić na zniwelowanie najbardziej uciążliwych dolegliwości. Rozpulchnione i bolesne dziąsła można masować przy pomocy silikonowej nakładki na palec, która posiada niewielkie wypustki, lub swoją konstrukcją przypomina szczoteczkę. Jeśli nie posiadamy takiej nakładki, możemy sięgnąć po jednorazowy gazik lub specjalistyczne gaziki nakładane na palec nasączone kojącym wyciągiem z rumianku. Masaż należy przeprowadzać łagodnie, z wielką uwagą, by nie spowodować urazów mechanicznych nabłonka.
Znanym i docenianym zarówno przez rodziców, jak i maluszki sposobem są specjalistyczne gryzaki. Wielorakość kształtów i rodzajów (wodne lub elastyczne) pozwalają na zniwelowanie dolegliwości i dopasowanie gryzaka do upodobań dziecka. Gryzaki wodne lub żelowe sprawdzą się w dolegliwościach bólowych. Schłodzone w lodówce przyniosą ulgę rozpalonym dziąsłom. Z kolei gryzaki elastyczne zakończone wypustkami zażegnają swędzenie i przyniosą kojący masaż. Dobrym pomysłem podobnym do gryzaków są silikonowe lub gumowe grzechotki. Koniecznie pamiętajmy o higienie gryzaków i grzechotek i czyśćmy je zgodnie z zaleceniami producentów.
Pamiętajmy także, że wyrzynanie się zębów u niemowląt związane jest ze śliną, która może podrażniać delikatną skórę wokół ust. W związku z tym należy ją regularnie osuszać, a skórę smarować kremem pielęgnacyjnym.
Farmakologiczne sposoby na ząbkowanie u dzieci
Jeśli ból dziąseł uniemożliwia dziecku jedzenie, poleca się sięgnąć po odpowiednie żele na ząbkowanie. Oczywiście, należy zachować właściwy dystans czasu od momentu posmarowania dziąseł do chwili karmienia.
Istotne jest także samo jedzenie. Dzieci przyjmujące pokarmy stałe mogą na czas ząbkowanie otrzymywać posiłki w półpłynnej formie i letniej temperaturze.
Wyrzynanie się zębów u niemowląt i starszych dzieci często wybudza je ze snu lub w ogóle uniemożliwia zaśnięcie. Pomocnym okaże się herbatka z melisy.
Leki przeciwbólowe, przeciwzapalne i przeciwgorączkowe stosujemy wyłącznie w najtrudniejszych sytuacjach, gry inne metody wyraźnie zawodzą. Najczęściej stosowanym lekiem jest paracetamol, który działa przede wszystkim przeciwgorączkowo i ma słabsze działanie przeciwbólowe. Podajemy go zgodnie z zaleceniami lekarza pediatry lub zamieszczonymi na opakowaniu instrukcjami dawkowania. Pod żadnym pozorem nie należy przekraczać ustalonej dawki dobowej.
Drugim lekiem, który można podać dziecku, jest ibuprofen, należący do niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Podczas bolesnego ząbkowania można także sięgnąć po preparaty z lidokainą, które działają miejscowo znieczulająco. Pomocne są również żele z rumiankiem, szałwią, szkarłatką i prawoślazem.
W ząbkowaniu najważniejsza jest czułość
Reasumując, ząbkowanie, chociaż jest procesem całkowicie naturalnym, nie jest czymś, co można spokojnie przespać. Niestety, wiele dolegliwości jest aż nadto odczuwalnych przez małego człowieka. Wybierając metody łagodzenia ząbkowania, pamiętajmy, by wpierw sięgać po domowe sposoby, a dopiero później po farmakologię. Jeśli konieczne jest zastosowanie środków farmaceutycznych, skonsultujmy się z lekarzem i stosujmy się do jego zaleceń. Rozdrażnione maleństwo nade wszystko potrzebuje czułości, zrozumienia i ciepłych ramion kochających rodziców.
Skomentuj ten wpis
nam bardzo pomógł specjalny żel bez dodatku szkodliwej dla maluchów lidokainy. ten dologel nam lekarz zalecił własnie na okres zabkowania albo na jakies problemy w jamie ustnej (typu afty, plesniawki)
ReplyViburcol – jedyny lek, który się u nas sprawdził. Żele na dziasla okazaly sie nic nie warte, a syrop przeciwbolowy podaje w ostatecznosci. LEcze glownie homeopatia.
Replybardzo dobrze pomaga przy bolesnym wyrzynaniu się zabków dologel, w dodatku można go stosowac już u małych dzieci, bo nie zawiera niebezpiecznej dla nich lidokainy
Reply