
Nadwrażliwość zębiny to pojawiający się nagle, krótkotrwały lub przejściowy ostry ból, którego źródłem jest obnażenie zęba. Nadwrażliwość jest powodowana przez obnażenie kanalików zębinowych najczęściej na skutek recesji dziąseł i utraty cementu korzeniowego w wyniku nadżerek, abrazji lub innych czynników. Pod warstwą szkliwa i cementu znajduje się zębina. W zębinie znajdują się mikroskopijne kanaliki (zwane kanalikami zębinowymi). Gdy utraci ona swoją ochronna powłokę, takie czynniki, jak ciepło lub zimno bądź też kwaśne albo słodkie bodźce pochodzące ze środków spożywczych, mogą powodować przepływ płynów w tych kanalikach, co z kolei pobudza komórki nerwowe miazgi. Pobudzenie to jest odczuwane jako nadwrażliwość zębiny. Na szczęście takie podrażnienie komórek nerwowych nie prowadzi do stałego uszkodzenia tkanki miazgi. Zębina może ulec obnażeniu w sytuacjach recesji dziąseł. W następstwie tego może wystąpić nadwrażliwość w obszarze przy linii dziąseł.
Teoria hydrodynamiczna
Zębina staje się wrażliwa lub nadwrażliwa tylko wtedy, gdy dojdzie do jej obnażenia na działanie czynników występujących w jamie ustnej. Nadwrażliwość zębiny nie występuje, gdy jest ona pokryta szkliwem lub cementem.
Większość fizjologów specjalizujących się w problemach jamy ustnej jest zdania, że nadwrażliwość zębiny (DHS) jest powodowana ruchami płynu wewnątrzkanalikowego występującego w otwartych kanalikach zębinowych (’teoria hydrodynamiczna”). Kanaliki zębinowe są wypełnione płynem. W momencie obnażenia kanalików na powierzchni zębiny na działanie bodźców zewnętrznych następuje przeniesienie tych bodźców za pośrednictwem hydraulicznego działania płynu kanalikowego na receptory nerwowe znajdujące się na granicy miazga/zębina. Przykładowo, strumień powietrza przepływającego nad obszarem obnażonej zębiny powoduje przemieszczanie płynu kanalikowego, który dociera do odontoblastów i stymuluje bezpośrednio lub pośrednio włókna nerwowe, wywołując reakcję bólową.
Prewencja
Kluczowym elementem prewencji nadwrażliwości zębiny jest powstrzymanie recesji dziąseł przez zachowanie prawidłowej higieny jamy ustnej. Według literatury występowanie nadwrażliwości jest wyższe u pacjentów periodontologicznych z wartościami w zakresie 72-98%. W przybliżeniu jedna trzecia populacji osób dorosłych w Ameryce Północnej doświadczyła problemów z nadwrażliwością zębiny.
SNF a nadwrażliwość zębiny
Sposób działania fluorku cyny różni się od sposobu działania azotanu potasu. Azotan potasu zwiększa poziom lokalnego stężenia zewnątrzkomórkowych jonów potasu, powodując inhibicję przekazu nerwowych sygnałów bólowych do mózgu. Sposób działania fluorku cyny polega na zamknięciu kanalików zębinowych, co zapobiega ruchom płynu kanalikowego i stymulacji końcówek nerwowych. Proces ustępowania dolegliwości bólowych trwa klika tygodni. Badania laboratoryjne i kliniczne potwierdzają korzyści, jakie przynosi środek do czyszczenia zębów zawierający stabilizowany fluorek cyny w zakresie kontroli nadwrażliwości zębiny.
Badania naukowe
Skuteczność i bezpieczeństwo w zapobieganiu nadwrażliwości zębiny środka do czyszczenia zębów zawierającego stabilizowany fluorek cyny oraz ściometafosforanu sodu.
Cele
Porównanie skuteczności Crest Pro-Health w stosunku do czyszczenia zębów z negatywnej grupy kontrolnej w zakresie redukcji nadwrażliwości zębiny po 8 tygodniach.
Crest Pro-Health (nowy środek do czyszczenia zębów zawierający 0,454-procentowy stabilizowany fluorek cyny oraz sześciometafosforan sodu) był porównywany ze stanowiącym negatywną grupę kontrolną środkiem do czyszczenia zębów zawierającym 0,243-procentowy fluorek sodu (Crest Cavity Protection).
Uczestnikami badania było 90 osób w dobrym ogólnym stanie zdrowia z nadwrażliwością zębów umiarkowanego stopnia: przynajmniej dwa przedtrzonowce lub kły spełniające kryteria nadwrażliwości w teście sondą Yeaple’a z wartością wskaźnika = 10 g oraz z wartością nadwrażliwości wg wskaźnika powietrznego Schiffa > 1.
Wrażliwości zębów mierzono, stosując badanie dotykowe z użyciem sondy Yeaple’a (oceniano tylko zęby z reakcją dodatnią na siłę 10 g, które poddawano ponownemu działaniu siły 10 g) oraz strumień zimnego powietrza w celu oceny wskaźnika powietrznego Schiffa (oceniane były zęby reagujące na bodźce powietrzne). Wykonano badanie tkanek miękkich jamy ustnej.
Uczestnicy zostali przyporządkowani metodą randomizacji albo grupy ze środkiem do czyszczenia zębów zawierającym fluorek cyny/sześciometafosforan sodu, albo do grupy ze środkiem kontrolnym.
Uczestnicy badania czyścili zęby miękką, ręczną szczoteczką i przepisanymi im środkami dwa razy dziennie przez 8 tygodni. Następnie zostali poddani ponownej ocenie po 4 i 8 tygodniach.
Wyniki
Analizą objęto dane 90 uczestników (po 45 z każdej grupy). Wartości wskaźnika powietrznego Schiffa były statystycznie znamiennie niższe w grupie fluorku cyny/sześciometafosforanu sodu w porównaniu z grupą kontrolną z fluorkiem sodu zarówno po 4, jak i po 8 tygodniach (p < 0,0001).
W porównaniu z grupa kontrolną z fluorkiem sodu grupa stosująca środek zawierający fluorek cyny/sześciometafosforanu sodu wykazywała o 33% niższą wartość wskaźnika powietrznego Schiffa (wartość średnia skorygowana) po 4 tygodniach oraz 44% niższą wartość po 8 tygodniach.
Wartość wskaźnika testu sondą Yeaple’a były statystycznie znamiennie wyższe w grupie fluorku cyny/sześciometafosforanu sodu w porównaniu z grupą kontrolną z fluorkiem sodu zarówno po 4, jak i po 8 tygodniach (p < 0,0001). Wyższe wartości wskaźnika testu sondą Yeaple’a oznaczają mniejszą wrażliwość zębów.
W porównaniu z grupą kontrolną z fluorkiem sodu grupa stosująca środek zawierający fluorek cyny/sześciometafosforanu sodu uzyskała wartość wskaźnika testu sondą Yeaple’a o 14 jednostek wyższą, czyli średnią poprawę w zakresie zmniejszenia nadwrażliwości o 114% po 4 tygodniach, a o 11 jednostek wyższą, czyli średnią poprawę w zakresie zmniejszenia nadwrażliwości o 71%, po 8 tygodniach. Nie stwierdzono i nie zaobserwowano zdarzeń niepożądanych.
Wnioski końcowe
Crest Pro-Health powodował statystycznie znamienną redukcję poziomu nadwrażliwości zębiny po 4 i 8 tygodniach w porównaniu ze stanowiącym grupę kontrolną środkiem do czyszczenia zębów zawierającym fluorek sodu
Materiał udostępniony przez bibliotekę Instytutu Blend-a-med Oral B.
Źródło: Twój Przegląd Stomatologiczny
Skomentuj ten wpis
Skomentuj ten wpis