Nawet restrykcyjna higiena jamy ustnej nie eliminuje wszystkich zagrożeń czyhających na zęby i otaczające je tkanki. Schorzenia jamy ustnej powstają wskutek działania drobnoustrojów chorobotwórczych, osłabienia odporności i chorób ogólnoustrojowych.

Z chorobami tymi stomatologia walczy wszelkimi dostępnymi środkami, ale elementem warunkującym sukces w leczeniu i profilaktyce nawrotów schorzeń jest higiena jamy ustnej, a ponieważ dbałość o nią w utrudnionych warunkach (zmiany chorobowe błon śluzowych często uniemożliwiają podstawowe czynności higieniczne) jest trudna, oprócz lub zamiast standardowych zabiegów higienicznych wskazane jest stosowanie farmaceutycznych preparatów o działaniu antyseptycznym.

Do najczęściej wykorzystywanych należą preparaty chlorheksydyny – płukanki w stężeniu od 0,1 do 1%  oraz przeciwgrzybiczy i bakteriostatyczny triklosan w połączeniu z kopolimerami lub cytrynianem cynku.

Ta dodatkowa ochrona nie jest pozbawiona skutków ubocznych – do najczęściej występujących niepożądanych następstw leczenia chlorheksydyną należą zaburzenia smaku, obrzęki ślinianek, zapalenia złuszczające jamy ustnej oraz przebarwienia zębów i ich wypełnień.

Co z ziołoterapią?

Ziołoterapia, czyli płukanki i maści na bazie szałwii, taniny, rumianku lub kory dębowej nie całkiem odeszły do lamusa. Wciąż jeszcze zalecają je niektórzy stomatolodzy, a osoby cierpiące na schorzenia jamy ustnej sięgają po nie równie chętnie.  Ze środków ogólnodostępnych można posłużyć się też preparatami tworzonymi na bazie salicylanu choliny, roztworami wody utlenionej lub nadmanganianiu potasu. Należy jednak pamiętać, że ich wpływ na drobnoustroje chorobotwórcze nie zawsze jest wystarczający, choć na chore tkanki rzeczywiście działają kojąco.

Leczenie halitozy

W ramach zwalczania halitozy, czyli nieprzyjemnego zapachu z ust, poza regularnym czyszczeniem powierzchni języka dentysta może zalecić stosowanie doustnych leków wiążących związki siarki, płukanki hydroksychinoliny i kwasu bornego, a w czasie wizyty w gabinecie wykonać pędzlowanie tylnej części języka glukonianem chlorheksydyny w 4% roztworze.

Antybiotykoterapia

Kuracja antybiotykami stosowanymi miejscowo lub ogólnoustrojowo ma w przypadku chorób jamy ustnej zasadnicze znaczenie. W razie stwierdzenia zakażenia grzybami lub bakteriami to antybiotyki stanowią główną broń w walce z przyczyną choroby.

W ramach terapii używane są antybiotyki takie jak amoksycyklina, doksycyklina czy tetracyklina. Powszechnie wykorzystuje się też metronidazol. Antybiotykoterapia stwarza jednak pewne problemy – jej nadużywanie (np. w przypadku nawracających zakażeń) może prowadzić do uodpornienia bakterii na antybiotyki. Dodatkową przeszkodą w jej stosowaniu jest fakt znacznego zróżnicowania mikroflory występującej w jamie ustnej, co utrudnia wdrożenie leczenia celowanego tj. ukierunkowanego na usunięcie tych drobnoustrojów, których rozwój przyczynił się do wystąpienia choroby.

Leki przeciwzapalne

Szybko przynoszą ukojenie i ulgę. Stomatologia posługuje się dwiema grupami leków. Są to niesterydowe leki przeciwzapalne i preparaty sterydowe. Stosowanie jednych i drugich ograniczane jest do niezbędnego minimum ze względu na niepożądane skutki uboczne. W wyniku działania leków niesterydowych (ibuprofen, paracetamol) może dojść do uszkodzeń układu pokarmowego i krwiotwórczego. Silnie i szybko działające glikokortykosteroidy, dzięki działaniu przeciwzapalnemu i immunosupresyjnemu (leki te tłumią reakcje immunologiczne), szybko przynoszą ulgę w stanach zapalnych, zmniejszają obrzęki i działają przeciwwysiękowo, ale mogą powodować zmniejszenie naturalnej odporności.

Stomatologia w walce z wirusami i alergiami

Spośród wirusów mogących uszkodzić śluzówki jamy ustnej najgroźniejszy jest wirus opryszczki powodujący opryszczkowe zapalenia jamy ustnej i dziąseł. W ramach tłumienia aktywności wirusów wykorzystywane są leki zawierające acyklowir i dentowir. Dla zapobieżenia nawrotom zapaleń zaleca się stosowanie leków stymulujących układ odpornościowy (immunostymulatorów).

Natomiast w ramach leczenia schorzeń o charakterze alergicznym stomatolodzy posługują się ogólnie znanymi lekami przeciwhistaminowymi (Zyrtec, Claritine, etc.).

Stomatologia dysponuje sporym arsenałem środków leczniczych, jednak choć arsenał ten stale się powiększa, dentyści coraz częściej podkreślają fakt, iż wiele nowoczesnych i skutecznych rozwiązań jest jeszcze u nas niedostępnych.

Mając na uwadze ogromny postęp poczyniony w stomatologii, kwalifikacje i zaangażowanie naszych stomatologów oraz coraz lepszą jakość usług stomatologicznych, pozostaje mieć nadzieję, że z czasem i to się zmieni.

Skomentuj ten wpis